Μπερνάντο Μπερτολούτσι (Bernardo Bertolucci): Πρόκληση και ταλέντο

Ο Bernardo Bertolucci γεννήθηκε στις 16 Μαρτίου του 1940 μέσα σε μία άκρως πνευματική οικογένεια που αγαπούσε την τέχνη και του έδωσε όλα τα εφόδια για να αναπτύξει τα ταλέντα που έτσι και αλλιώς είχε κληρονομήσει.

Γεννημένος στην Πάρμα της Ιταλίας παρακολούθησε το Πανεπιστήμιο της Ρώμης και ανέπτυξε μια ιδιαίτερη αγάπη για την ποίηση και τον κινηματογράφο από ιδιαίτερα νεαρή ηλικία χάρη στον πατέρα του, Attilio Bertolucci που υπήρξε σημαντικός ποιητής και κριτικός κινηματογράφου εκείνης της εποχής. Μέχρι τα 12 του ο μικρός Bernardo είχε ήδη καταφέρει να εκδώσει ποιήματά του ενώ κέρδισε το εθνικό λογοτεχνικό βραβείο Viareggio Prize για το πρώτο του βιβλίο με ποίηση In Cerce del Mistero όταν ήταν 20 ετών και δύο μόλις χρόνια αργότερα έκανε το σκηνοθετικό του ντεμπούτο σε ταινία μεγάλου μήκους...

Ωστόσο τράβηξε επάνω του την προσοχή αρχικά στην Βόρεια Αμερική το 1970 όταν προτάθηκε για Όσκαρ Καλύτερου Σεναρίου για την ταινία Il Conformista αλλά η ταινία του Last Tango in Paris θα ήταν εκείνη που θα δημιουργούσε σάλο γύρω από το όνομά του για τις καθαρές ερωτικές σκηνές ανάμεσα σε έναν μεσήλικα που έκανε ανώνυμο σεξ και τον υποδυόταν ο Μάρλον Μράντο και μία νεαρή γυναίκα τον ρόλο της οποίας κρατούσε η νεαρή τότε Maria Schneider.

Η ταινία χαρακτηρίστικε ως ‘η πιο δυνατή ερωτική ταινία όλων των εποχών’ από την κριτικό κινηματογράφου της The New Yorker, Pauline Kael. Ωστόσο, αν και ο Bertolucci έλαβε υποψηφιότητα για την καλύτερη σκηνοθεσία από την Ακαδημία των Όσκαρ, τις Χρυσές Σφαίρες και την Αμερικανική Ένωση Σκηνοθετών, η ταινία απαγορεύτηκε στην πατρίδα του και ο σκηνοθέτης καταδικάστηκε σε τετράμηνη φυλάκιση με αναστολή ενώ ανακλήθηκαν και τα πολιτικά του δικαιώματα για 5 χρόνια.

Επιπλέον, και οι πρωταγωνιστές της ταινίας ήταν ιδιαίτερα δυσαρεστημένοι με το αποτέλεσμα με τον Μπράντο να δηλώνει ότι αισθάνθηκε ‘βιασμένος’ και την Schneider, η οποία ήταν μόλις 19 ετών τότε να υποστηρίζει αργότερα ότι η ταινία κατέστρεψε τη ζωή της.

Τελικά, ο Bertolucci εξιλεώθηκε στα μάτια των θεατών που είχε προκαλέσει με την ταινία του 1987, The Last Emperor, μια εκπληκτική απεικόνιση του τελευταίου Αυτοκράτορα της Κίνας. Το φιλμ σημείωσε κέρδη πάνω από 100 εκατομύρια δολάρια στην Βόρεια Αμερική και κατάφερε να αποσπάσει εννέα Όσκαρ και τέσσερις Χρυσές Σφαίρες ανάμεσα στα οποία του Καλύτερου Σεναρίου και της Καλύτερης Σκηνοθεσίας και στις δύο απονομές.

Η επόμενη ταινία του με τίτλο The Sheltering Sky κυκλοφόρησε το 1990 με πρωταγωνιστές την Debra Winger και τον John Malkovich. Αν και ο Bertolucci ήταν και πάλι υποψήφιος για Χρυσή Σφαίρα αυτή τη φορά δεν κατάφερε να πάρει το βραβείο στο σπίτι του.

Η επόμενη κινηματογραφική του απόπειρα ήρθε το 1993 με την ταινία Little Buddha και πρωταγωνιστή τον Keanu Reeves χωρίς όμως να σημειώσει την επιτυχία των προηγούμενων φιλμ. Ο Bertolucci βρήκε τον καλό του εαυτό στην επόμενη ταινία του Stealing Beauty το 1996, η οποία προτάθηκε για τον Χρυσό Φοίνικα του Φεστιβάλ των Καννών.

Το 1997, ο Bernardo Bertolucci τιμήθηκε με το Lifetime Achievement Award από το Camerimage αλλά όπως θα γινόταν σύντομα αντιληπτό δεν ήταν ακόμα έτοιμος για να αποσυρθεί από την ενεργό δράση και όχι άδικα, αφού ακολούθησαν οι ταινίες, Besieged το 1998 και Ten Minutes Older: The Cello το 2002.

Το 2004 η ταινία του Dreamers τον έφερε και πάλι στα φώτα της δημοσιότητας και στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων καθώς η ιστορία τριών εφήβων που πειραματίζονταν γύρω από τη σεξουαλική τους ζωή βγήκε στους κινηματογράφους και στις ΗΠΑ χωρίς να κοπεί καμία από τις τολμηρές σκηνές που έδειχναν σε κοντινά πλάνα τα ανδρικά και γυναικεία γεννητικά όργανα των πρωταγωνιστών.

Το 2007, ο σκηνοθέτης έλαβε και το Golden Lion Award για το σύνολο του έργου του από το Φεστιβάλ Βενετίας ενώ το 2011 έλαβε και το Palme d’ OR από το Φεστιβάλ των Καννών.

Η τελευταία του ταινία Me and You προβλήθηκε στο Φεστιβάλ των Καννών φέτος εκτός συναγωνισμού ενώ λέγεται ότι εργάζεται ήδη επάνω σε ένα νέο ιστορικό ρομάντζο του 16ου αιώνα γύρω από τον συνθέτη κλασσικής μουσικής Carlo Gesualdo.

Ο σκηνοθέτης στην προσωπική του ζωή είναι παντρεμένος με την βρετανίδα σκηνοθέτη Clare Peploe από το 1978 και μοιράζει το χρόνο του ανάμεσα στο σπίτι του στη Ρώμη και το Λονδίνο ενώ στο παρελθόν έχει κάνει έναν ακόμα γάμο με την Ιταλίδα ηθοποιό Adriana Asti.

Αν και ουκ ολίγες φορές ο Bertolucci έχει προκαλέσει με τις ταινίες του και την ιδιαίτερη ματιά του για τα πράγματα που αποτελούν και συνθέτουν την κοινωνία, είναι ξεκάθαρο στο κοινό το έντονο πολιτικοκοινωνικό του ενδιαφέρον μέσα από την κινηματογράφηση ιδωμένη πολλές φορές υπό το πρίσμα προσωπικών βιωμάτων και εμπειριών που τον έχουν ξεχωρίσει ωσ

Πηγή:www.capital.gr 13 – 10 – 2012