Ο δημοκράτης «μοναχός Αντώνιος»
Ποιος είναι ο πατριάρχης των κοπτών, Σενούντα ο τρίτος, που σπούδασε ιστορία της τέχνης στο πανεπιστήμιο του Καΐρου, ανέλαβε επικεφαλής της θρησκευτικής εκπαίδευσης και στάθηκε απέναντι σε Σαντάτ και Μουμπάρακ
Ο πνευματικός ηγέτης των οκτώ εκατομμυρίων (σύμφωνα με τις επίσημες στατιστικές) και 12 εκατομμυρίων σύμφωνα με τους ίδιους κοπτών χριστιανών της Αιγύπτου είναι ο πάπας -πατριάρχης Σενούντα ο τρίτος. Θεωρείται ως μια από τις σημαντικότερες και πιο μετριοπαθείς φωνές στον χριστιανικό κόσμο, υπέρμαχος της ενότητας και του διαλόγου των Εκκλησιών και υπερασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ο Σενούντα γεννήθηκε το 1923 στην Ανω Αίγυπτο με το όνομα Ναζίρ Γκαγέντ και ήταν το όγδοο παιδί της οικογένειας..
Σπούδασε ιστορία της τέχνης στο πανεπιστήμιο του Καΐρου, δίδαξε ως καθηγητής σε σχολεία και έγραψε πολλές ποιητικές συλλογές. Το 1947 παρακολούθησε το θεολογικό σεμινάριο της Κοπτικής Εκκλησίας και άρχισε να προσφέρει δωρεάν διδασκαλία σε άπορα παιδιά. Το 1954 αποφάσισε να μονάσει στο μοναστήρι Ελ Σουριάν, στη Δυτική έρημο, και πήρε το όνομα «μοναχός Αντώνιος». Το 1956 εγκατέλειψε το μοναστήρι και έζησε για έξι χρόνια σε μια σπηλιά, ως ασκητής ερημίτης. Αργότερα θα γράψει ότι ήταν η ευτυχέστερη περίοδος της ζωής του, καθώς μέσα στη μοναξιά της ερήμου έζησε την απόλυτη ελευθερία.
Το 1962 ο πάπας και πατριάρχης Κύριλλος ο 6ος τον κάλεσε να αναλάβει επικεφαλής της εκκλησιαστικής θρησκευτικής εκπαίδευσης. Σύντομα έγινε γραμματέας του πατριάρχη, ενώ το 1962 χειροτονήθηκε επίσκοπος με αρμοδιότητα τις εκκλησιαστικές σπουδές. Ομως, οι μεταρρυθμιστικές του απόψεις τον έφεραν σε σύγκρουση με τον Κύριλλο -που αργότερα διευθετήθηκε-καθώς ο νεαρός επίσκοπος όχι μόνο άνοιξε τις θεολογικές σπουδές σε εκατοντάδες νέους σπουδαστές αλλά άρχισε να διακηρύσσει πως οι ιερείς καθώς και όλοι οι αξιωματούχοι της Κοπτικής Εκκλησίας πρέπει να εκλέγονται από το λαό και το ποίμνιό τους με απόλυτη διαφάνεια και δημοκρατική συμμετοχική διαδικασία. Την ίδια περίοδο συνέχισε να γράφει και να εκδίδει ποίηση, έγινε εκδότης περιοδικού, υιοθέτησε ως αγαπημένο του σύνθημα το «Εμπρός για την αλλαγή» και έγινε ένας από τους πιο αγαπητούς ιεράρχες στην Αίγυπτο.
Μετα τον θάνατο του Κύριλλου, το 1971, ο επίσκοπος Αντώνιος έγινε ο 117ος πάπας και πατριάρχης των κοπτών της Αιγύπτου και πήρε το όνομα Σενούντα ο τρίτος. Επί των ημερών του η Κοπτική Εκκλησία αναγεννήθηκε, ενισχύθηκε η θέση των γυναικών, ενώ εφαρμόστηκε και η εκλογή των ιερωμένων από το λαό.
Η εκλογή του Σενούντα στον πατριαρχικό θρόνο συνέπεσε με τη δραματική αύξηση των επεισοδίων βίας εις βάρος των χριστιανών από εξτρεμιστικές ομάδες φανατικών μουσουλμάνων. Παρά τις καλές σχέσεις που διατηρούσε ο Σενούντα με τον τότε πρόεδρο της Αιγύπτου, Ανουάρ Σαντάτ, η πολιτεία δεν ανταποκρίθηκε στις εκκλήσεις των κοπτών για αποτελεσματική προστασία. Το 1980 άρχισαν και επίσημες διαπραγματεύσεις, που δεν κατέλειξαν πουθενά, ενώ το πογκρόμ κατά των χριστιανών συνεχίστηκε. Μπροστά στο αδιέξοδο, ο Σενούντα απάντησε με μια πρωτοφανή απόφαση. Εδωσε εντολή να ανασταλούν οι δημόσιες πασχαλινές λειτουργίες και να μη γίνονται δεκτοί στις εκκλησίες οι εκπρόσωποι του αιγυπτιακού κράτους που παραδοσιακά παρακολουθούν τιμητικά την Ανάσταση.
Ο Σαντάτ, οργισμένος από τη στάση του Σενούντα, τον έστειλε εξορία σε μοναστήρι στην έρημο και φυλάκισε οκτώ επίσκοπους και 24 ιερείς. Ο αιγύπτιος πρόεδρος διέταξε επίσης την αντικατάσταση του πατριάρχη από πενταμελή ομάδα επισκόπων, απόφαση που ουδέποτε έγινε δεκτή από τη Σύνοδο της Κοπτικής Εκκλησίας. Λίγους μήνες αργότερα ο Σαντάτ δολοφονήθηκε από φανατικούς ισλαμιστές και τέσσερα χρόνια αργότερα, ο διάδοχός του, Χόσνι Μουμπάρακ, διέταξε την επιστροφή του Σενούντα από την εξορία.
Οι σχέσεις των δύο ανδρών δοκιμάστηκαν το 2000, μετά τη σφαγή 21 κοπτών από φανατικούς μουσουλμάνους στην Ανω Αίγυπτο και τη δικαστική απόφαση που αθώωνε τους αυτουργούς. Από τότε οι διώξεις των χριστιανών συνεχίστηκαν με αυξομειώσεις, αλλά δεν σταμάτησαν ποτέ. «Προσέξτε να μην εξομολογείστε τα σφάλματά σας από το τηλέφωνο, επειδή όλες οι τηλεφωνικές συνομιλίες καταγράφονται από την κρατική ασφάλεια. Μετά θα είστε υποχρεωμένοι να πάτε να ζητήσετε άφεση από την αστυνομία στη φυλακή, αντί να τη λάβετε από τον ιερέα σας στην εκκλησία», δήλωσε πρόσφατα ο πατριάρχης, αναφερόμενος στο κράτος που παρακολουθεί τους κόπτες, αλλά δεν μπορεί να τους προστατεύσει από το φανατισμό.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ 9 – 1 – 2011
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου