Οταν η Αμερική έπινε ουίσκι για πρωινό

Μύθοι και αλήθειες για την ιστορική σχέση των Αμερικανών με το αλκοόλ

Μια νέα έκθεση που άνοιξε τις πύλες της για το κοινό στις ΗΠΑ εξετάζει την ιστορία τoυ αλκοόλ και της κατανάλωσής του στην Αμερική, γκρεμίζοντας και κάποιους μύθους γύρω από αυτό το θέμα...

Πολύς κόσμος υποθέτει ότι οι πουριτανικές ρίζες του έθνους οδήγησαν στην ποταπαγόρευση το 1917. Αλλά η έκθεση στο μέγαρο των Εθνικών Αρχείων των ΗΠΑ, στην Ουάσιγκτον, αποκαλύπτει ότι στην πραγματικότητα οι πουριτανοί ενέκριναν το ποτό.«Ενα από τα πράγματα που αντιλαμβανόμαστε τώρα είναι ότι το πρώτο πλοίο που έφθασε από την Αγγλία στον Κόλπο της Μασαχουσέτης μετέφερε περισσότερη μπίρα παρά νερό»λέει ο Μπρους Μπάσταρντ, επιμελητής της έκθεσης με τίτλο «Το αλκοόλ στην αμερικανική ιστορία».

Μάλιστα οι πρώτοι Αμερικανοί έπιναν μια γερή δόση αλκοόλ, συχνά ουίσκι, για πρωινό. Το ουίσκι ήταν επίσης συνηθισμένο αλκοολούχο ποτό στο γεύμα. Το δείπνο συνοδευόταν συνήθως από μπίρα, και η ημέρα έκλεινε με άλλο ένα ποτήρι. Το 1790, οι περισσότεροι Αμερικανοί κατανάλωναν κατά μέσον όρο 5,8 λίτρα καθαρής αλκοόλης τον χρόνο.«Σήμερα το θεωρούμε εκπληκτική ποσότητα - θα πίστευε κανείς ότι οι άνθρωποι τριγυρνούσαν στους δρόμους μεθυσμένοι. Οι περισσότεροι όμως ήταν σε θέση να χειριστούν το αλκοόλ τους, διότι εντασσόταν στην καθημερινή ζωή» υποστηρίζει ο Μπάσταρντ.

Δούλοι, γυναίκες και εγκράτεια

Αυτή ήταν επίσης μια περίοδος κατά την οποία οι περισσότεροι άνθρωποι εργάζονταν στα χωράφια, σε δουλειές που δεν απαιτούσαν μεγάλη συγκέντρωση και προσοχή. Ζούσαν δε  σφιχτοδεμένες κοινότητες, κάτι που σήμαινε ότι ο ένας πρόσεχε τον άλλον και ήταν έτοιμος να παρέμβει αν κάποιος το παράκανε. Ακόμη και έτσι, οι σύγχρονοι Αμερικανοί φαίνονται αρκετά εγκρατείς από τη σύγκριση, καταναλώνοντας μόνο δύο λίτρα καθαρής αλκοόλης τον χρόνο.

Το 1830 η κατανάλωση αλκοόλ είχε φθάσει στα 7,1 γαλόνια τον χρόνο και το ποτό αποτέλεσε ηθικό ζήτημα. «Αυτή ήταν μια εποχή μεγάλου μεταρρυθμιστικού ζήλου» λέει ο Μπάσταρντ. «Σκεφθείτε το κίνημα για τα δικαιώματα των γυναικών και το κίνημα κατά της δουλείας. Ενα άλλο πολύ δημοφιλές και ισχυρό κίνημα ήταν η εγκράτεια, κάτι που οδήγησε τελικά στην ποταπαγόρευση».

Ο αλκοολισμός - επίσης γνωστός ως διψομανία - είχε αρχίσει να έχει σοβαρές επιπτώσεις στις τοπικές κοινωνίες. Οι γυναίκες και τα παιδιά διέτρεχαν σοβαρό κίνδυνο αν ο άνδρας του σπιτιού άρχιζε να πίνει. Αν αρρώσταινε ή έχανε τη δουλειά του λόγω του ποτού δεν υπήρχε κοινωνικό δίχτυ ασφαλείας για να υποστηρίξει ή να προστατεύσει την οικογένειά του.

Το 1862 το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ κατάργησε το ρούμι που έδινε καθημερινά στους ναυτικούς. Στα τέλη του 19ου αιώνα η στήριξη για την απαγόρευση της παρασκευής και πώλησης του αλκοόλ ήταν συντριπτική. Στις 16 Ιανουαρίου του 1919, η 18η τροπολογία, που θέσπισε την ποταπαγόρευση, έγινε τμήμα του Συντάγματος.

Ο Αΐνστάιν των 5.000 συλλήψεων

Πολλές διάσημες προσωπικότητες προέκυψαν από εκείνη την εποχή - ο γκάνγκστερ Αλ Καπόνε είναι η πιο διαβόητη. Αλλά η έκθεση στα Εθνικά Αρχεία αποκαλύπτει λεπτομέρειες για κάποιους λιγότερο γνωστούς ήρωες που πολέμησαν στο πλευρό του νόμου. ΟΙσίδωρος «Ιζι» Αϊνστάιν ήταν ένας μετανάστης από την Αυστρο-Ουγγαρία, που δεν είχε καμιά εμπειρία στην επιβολή του νόμου. Παρ' όλα αυτά, έγινε διάσημος συλλαμβάνοντας σχεδόν 5.000 άτομα που κατηγορούνταν για λαθρεμπόριο αλκοόλ.

Στους ιδρυτικούς πατέρες των ΗΠΑ άρεσε το ποτό - ο Σάμιουελ Ανταμς ήταν συνέταιρος στη ζυθοποιία του πατέρα του και ο Τόμας Τζέφερσον φημιζόταν για την εισαγωγή ευρωπαϊκών κρασιών.

Αλλά στα τέλη του 19ου αιώνα, η διψομανία αντιμετωπιζόταν ως ασθένεια. Η πρώτη σύλληψη για οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ έγινε το 1897. Και το πρώτο αλκοτέστ κατοχυρώθηκε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας το 1955.

Ηδη από τη δεκαετία του 1930 είχε γίνει σαφές ότι η νομιμοποίηση του αλκοόλ θα παρείχε πολύ απαραίτητες θέσεις εργασίας και φόρους κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Υφεσης. Και έτσι, στις 16 Φεβρουαρίου 1933, η 21η τροπολογία κατάργησε την ποταπαγόρευση.

Πρόεδροι των ΗΠΑ έχουν κάνει πολλά για την αποκατάσταση του αλκοόλ. Μπορεί η Μπέτι, η σύζυγος του Τζέραλντ Φορντ, να έδωσε το όνομά της σε ένα κέντρο αποτοξίνωσης αλλά οι πρόεδροι Ρίτσαρντ Νίξον, Τζίμι Κάρτερ, Μπιλ Κλίντον καιΡόναλντ Ρίγκαν δεν έλεγαν όχι σε ένα ποτό και έκαναν επίσημες προπόσεις σε συναντήσεις με διεθνείς αξιωματούχους.

http://www.tovima.gr/ 14 – 3 – 2015