Κυριακή 2 Σεπτεμβρίου 2012

Πάμπλο Νερούντα (Pablo Neruda): Με πράσινο μελάνι



Ο ποιητής και πολιτικός Pablo Neruda αποτελεί μία από τις πιο σημαντικές προσωπικότητες της Χιλής αλλά και έναν από τους σημαντικότερους ποιητές του 20ου αιώνα.

Το πραγματικό όνομα του Pablo Neruda ήταν Neftalí Ricardo Reyes Basoalto και γεννήθηκε στις 12 Ιουλίου του 1904 στην πόλη Parral της Χιλής. Ο πατέρας του ήταν εργαζόμενος στο σιδηροδρομικό σταθμό και η μητέρα του, την οποία έχασε λίγο μετά τη γέννησή του, δασκάλα.

Λίγα χρόνια αργότερα ο πατέρας του αφού είχαν μετακομίσει στην πόλη Temuco ξαναπαντρεύτηκε την Trinidad Candia Malverde. Ο ποιητής πέρασε τα παιδικά και νεανικά του χρόνια στην πόλη Temuco όπου εκεί γνώρισε και την επικεφαλή του γυμνασίου θηλέων Gabriela Mistral, η οποία συμπάθησε τον νεαρό τότε Neruda...

Σε νεαρή ακόμα ηλικία, μόλις 13 ετών ο Neruda άρχισε να δημοσιεύει κάποια άρθρα του στην καθημερινή εφημερίδα ‘La Manana’ ανάμεσα στα οποία και το πρώτο του ποίημα ‘Entusiasmo y Perseverancia’ και το 1920 συνεργάστηκε στενά με το λογοτεχνικό περιοδικό ‘Selva Austral’ χρησιμοποιώντας πλέον το ψευδώνυμο Pablo Neruda θέλοντας να τιμήσει τη μνήμη του Τσεχοσλοβάκου ποιητή Jan Neruda. Μερικά από τα ποιήματά εκείνης της περιόδου βρίσκονται στο πρώτο βιβλίο του ποιητή που εκδόθηκε το 1923 με τίτλο ‘Crepusculario’, ενώ τον επόμενο χρόνο κυκλοφόρησε ένα από τα πιο γνωστά και πολυμεταφρασμένα του βιβλία το ‘Veinte poemas de amor y una cancion desesperada’. Παράλληλα, ωστόσο με τις λογοτεχνικές του δραστηριότητες ο Neruda σπούδασε γαλλική φιλολογία και παιδαγωγική στο Πανεπιστήμιο της Χιλής στο Santiago.

Από το 1927 έως το 1935 ο Neruda τέθηκε σε θέση συμβούλου από την κυβέρνηση της Χιλής και ταξίδεψε από την Βιρμανία, την Κεϋλάνη και την Σιγκαπούρη ως το Μπουένος Άιρες και τη Μαδρίτη, ενώ εκείνο το δύσκολο διάστημα κυκλοφόρησε και η συλλογή του με σουρεαλιστικά ποιήματα ‘Residencia en la tierra’ το 1933, η οποία σηματοδότησε και την λογοτεχνική του επανάσταση.

Ο ισπανικός εμφύλιος και η δολοφονία του Garcia Lorca τον οποίο γνώριζε προσωπικά ο Neruda, ήταν εκείνα που τον οδήγησαν να ενταχθεί στο Ρεπουμπλικανικό κίνημα αρχικά στην Ισπανία και έπειτα στη Γαλλία ενώ άρχισε παράλληλα να εργάζεται επάνω στην επόμενη ποιητική του συλλογή ‘Espana en el Corazon’. Την ίδια χρονιά επέστρεψε στη Χιλή και η ποίησή του προσανατολίζεται περισσότερο γύρω από πολιτικά και κοινωνικά θέματα άμεσα συνδεδεμένη με όσα συμβαίνουν γύρω του. Μάλιστα, η συλλογή ‘Espana en el Corazon’ είχε τεράστια επίδραση στην κοινή γνώμη καθώς εκτυπώθηκε εν μέσω τρομερών συγκρούσεων κατά τη διάρκεια του εμφυλίου.

Το 1939, ο Neruda διορίστηκε πρόξενος για την Ισπανική Μετανάστευση διαμένοντας στο Παρίσι και λίγο αργότερα Γενικός Πρόξενος στο Μεξικό όπου και ξαναέγραψε το Canto General de Chile, μετατρέποντάς το σε επικό ποίημα για ολόκληρη την Νότια Αμερική, τους ανθρώπους, τη φύση και την ιστορική της μοίρα. Το έργο δημοσιεύτηκε στο Μεξικό το 1950 ενώ κυκλοφόρησε και στους underground λογοτεχνικούς κύκλους της Χιλής. Η συλλογή αποτελείται από 250 ποιήματα και είναι το βασικό μέρος των ποιημάτων του Neruda. Μάλιστα λίγο μετά την κυκλοφορία του, το Canto General μεταφράστηκε σε δέκα γλώσσες.

Το 1943, ο ποιητής θα επιστρέψει στη Χιλή και το 1945 θα εκλεγεί γερουσιαστής της Δημοκρατίας ενώ θα μπει και στο Χιλιανό Κομμουνιστικό Κόμμα. Λόγω ωστόσο των διαμαρτυριών του κατά της κατασταλτικής πολιτικής του Προέδρου Conzalez Videla στις απεργιακές κινητοποιήσεις των ανθρακωρύχων το 1947, ο Neruda αναγκάστηκε να ζει στην παρανομία για 2 χρόνια πριν καταφέρει να διαφύγει στο εξωτερικό το 1949 για να επιστρέψει τελικά στη Χιλή το 1952. Όλες του οι δημοσιεύσεις εκείνη την περίοδο περιστρέφονται γύρω από τις πολιτικές του δραστηριότητες με έργα όπως το ‘Las Uvas y el Viento’, που εκδόθηκε το 1954 και αποτελεί το ημερολόγιο του Neruda κατά τη διάρκεια της εξορίας του, και το ‘In Odas elementales’.

Χρόνια αργότερα ο Neruda θα γίνει στενός συνεργάτης του σοσιαλιστή Προέδρου Salvador Allende, ενώ η λογοτεχνική του καριέρα θα τον ακολουθεί μέχρι το τέλος της ζωής του. Μάλιστα, ο ποιητής εισήχθη στο νοσοκομείο με καρκίνο την ίδια ώρα που εξελισσόταν το πραξικόπημα στη Χιλή με επικεφαλή τον Augusto Pinochet. Τρεις μέρες μετά τη νοσηλεία του, ο Neruda υπέκυψε από καρδιακή ανεπάρκεια. Τόσο η θρυλική ζωή του όσο και ο θάνατός του συγκλόνισε την παγκόσμια κοινή γνώμη και ενώ ο Pinochet απαγόρευσε να μετατραπεί η κηδεία του σε δημόσια εκδήλωση χιλιάδες πολίτες παράκουσαν τις απαγορεύσεις και ακολούθησαν την πομπή στην τελευταία του κατοικία.

Ο Pablo Neruda υπήρξε πολυγραφότατος ενώ απέσπασε μερικές από τις σημαντικότερες διακρίσεις που θα επιθυμούσε ποτέ κανείς ανάμεσα στις οποίες το Διεθνές Βραβείο Ειρήνης το 1950 και το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1971, ενώ πάντα συνήθιζε να γράφει όλα τα έργα του με πράσινο μελάνι καθώς αντιπροσώπευε το δικό του χρώμα για την ελπίδα.

Capital.gr 1 – 9 – 2012  

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου