Οι στενότεροι συγγενείς μας δεν δείχνουν να μας καταλαβαίνουν
Χειρονομίες χωρίς νόημα
Οι σκύλοι καταλαβαίνουν πού δείχνουν οι άνθρωποι όταν τεντώνουν το δάχτυλο, περιέργως όμως οι στενότεροι συγγενείς μας δεν παίρνουν χαμπάρι τι σημαίνει αυτή η χειρονομία, επιβεβαιώνει πείραμα ανθρωπολόγων που πραγματοποιήθηκε στη Γερμανία.
Η αδυναμία του χιμπατζή να καταλάβει πού δείχνει το δάχτυλο πιθανότατα οφείλεται σε εξελικτικούς λόγους, εικάζουν οι επιστήμονες: στη φύση, οι πίθηκοι που ζουν στα δέντρα δεν χρησιμοποιούν τα άνω άκρα τους όπως οι άνθρωποι, και είναι απίθανο να δείχνουν με χειρονομίες στους συντρόφους τους πού βρίσκεται ένα φρούτο ή κάποιο άλλο ενδιαφέρον αντικείμενο...
Η αδυναμία του χιμπατζή να καταλάβει πού δείχνει το δάχτυλο πιθανότατα οφείλεται σε εξελικτικούς λόγους, εικάζουν οι επιστήμονες: στη φύση, οι πίθηκοι που ζουν στα δέντρα δεν χρησιμοποιούν τα άνω άκρα τους όπως οι άνθρωποι, και είναι απίθανο να δείχνουν με χειρονομίες στους συντρόφους τους πού βρίσκεται ένα φρούτο ή κάποιο άλλο ενδιαφέρον αντικείμενο...
Ο σκύλος, αντίθετα, έχει δεχθεί εξελικτικές πιέσεις ώστε να κατανοεί καλύτερα τις ανθρώπινες επικοινωνίες, αναφέρουν οι ερευνητές στην ηλεκτρονική επιθεώρηση PLoS One. Στα χιλιάδες χρόνια που έχουν περάσει από την εξημέρωσή του, ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου έχει πια εξοικειωθεί με τις χειρονομίες μας.
Προηγούμενα πειράματα, εξάλλου, έχουν δείξει ότι και τα δύο ζώα μπορούν να παρακολουθούν το ανθρώπινο βλέμμα και να αντιλαμβάνονται πού κοιτάζουμε.
Το γεγονός ότι οι χιμπατζήδες δεν καταλαβαίνουν πού δείχνει το δάχτυλο ήταν γνωστό από προηγούμενες μελέτες, ωστόσο οι ερευνητές του Ινστιτούτου Εξελικτικής Ανθρωπολογίας Max Planck στη Λειψία ήθελαν να βεβαιωθούν ότι το συμπέρασμα αυτό δεν οφείλεται σε λάθη κατά το σχεδιασμό των πειραμάτων.
Σε προηγούμενες μελέτες, για παράδειγμα, οι χιμπατζήδες αποτύγχαναν να αξιοποιήσουν τις ανθρώπινες χειρονομίες για να βρουν κρυμμένο φαγητό. Είναι όμως πιθανό, σύμφωνα με τη νέα μελέτη, στις περιπτώσεις αυτές οι χιμπατζήδες να νόμιζαν ότι το δάχτυλο δείχνει ένα αδιαφανές ποτήρι, και όχι τον ίδιο τον μεζέ που κρυβόταν από κάτω.
Προκειμένου να βεβαιωθεί ότι τα προηγούμενα αυτά πειράματα είναι αξιόπιστα, ο Δρ Μάικλ Τομασίνο και οι συνεργάτες του εξέτασαν 30 χιμπατζήδες και 32 σκύλους, χρησιμοποιώντας όμως ουδέτερα αντικείμενα, τα οποία βρίσκονταν μακριά από τους εξεταστές και πιο κοντά στα πειραματόζωα.
Κανείς από τους πίθηκους δεν μπορούσε να επιλέξει το αντικείμενο που έδειχνε ο εξεταστής πιο συχνά από ό,τι θα αναμενόταν αν η επιλογή γινόταν στην τύχη. Στην περίπτωση του σκύλου, όμως, μόνο εννέα από τα 32 πειραματόζωα αδυνατούσαν να αντιληφθούν τη χειρονομία.
Το συμπέρασμα είναι ότι οι χιμπατζήδες δεν κατανοούν τις ανθρώπινες χειρονομίες επειδή απλούστατα δεν τους χρειάζονται. Ο σκύλος, αντίθετα, φρόντισε να αποκτήσει ικανότητες που χρειάζονται στο κυνήγι και τη φύλαξη των οικόσιτων ζώων, υπό το βάρος βέβαια των εξελικτικών πιέσεων που ασκούν οι ανθρώπινες προτιμήσεις.
Προηγούμενα πειράματα, εξάλλου, έχουν δείξει ότι και τα δύο ζώα μπορούν να παρακολουθούν το ανθρώπινο βλέμμα και να αντιλαμβάνονται πού κοιτάζουμε.
Το γεγονός ότι οι χιμπατζήδες δεν καταλαβαίνουν πού δείχνει το δάχτυλο ήταν γνωστό από προηγούμενες μελέτες, ωστόσο οι ερευνητές του Ινστιτούτου Εξελικτικής Ανθρωπολογίας Max Planck στη Λειψία ήθελαν να βεβαιωθούν ότι το συμπέρασμα αυτό δεν οφείλεται σε λάθη κατά το σχεδιασμό των πειραμάτων.
Σε προηγούμενες μελέτες, για παράδειγμα, οι χιμπατζήδες αποτύγχαναν να αξιοποιήσουν τις ανθρώπινες χειρονομίες για να βρουν κρυμμένο φαγητό. Είναι όμως πιθανό, σύμφωνα με τη νέα μελέτη, στις περιπτώσεις αυτές οι χιμπατζήδες να νόμιζαν ότι το δάχτυλο δείχνει ένα αδιαφανές ποτήρι, και όχι τον ίδιο τον μεζέ που κρυβόταν από κάτω.
Προκειμένου να βεβαιωθεί ότι τα προηγούμενα αυτά πειράματα είναι αξιόπιστα, ο Δρ Μάικλ Τομασίνο και οι συνεργάτες του εξέτασαν 30 χιμπατζήδες και 32 σκύλους, χρησιμοποιώντας όμως ουδέτερα αντικείμενα, τα οποία βρίσκονταν μακριά από τους εξεταστές και πιο κοντά στα πειραματόζωα.
Κανείς από τους πίθηκους δεν μπορούσε να επιλέξει το αντικείμενο που έδειχνε ο εξεταστής πιο συχνά από ό,τι θα αναμενόταν αν η επιλογή γινόταν στην τύχη. Στην περίπτωση του σκύλου, όμως, μόνο εννέα από τα 32 πειραματόζωα αδυνατούσαν να αντιληφθούν τη χειρονομία.
Το συμπέρασμα είναι ότι οι χιμπατζήδες δεν κατανοούν τις ανθρώπινες χειρονομίες επειδή απλούστατα δεν τους χρειάζονται. Ο σκύλος, αντίθετα, φρόντισε να αποκτήσει ικανότητες που χρειάζονται στο κυνήγι και τη φύλαξη των οικόσιτων ζώων, υπό το βάρος βέβαια των εξελικτικών πιέσεων που ασκούν οι ανθρώπινες προτιμήσεις.
Newsroom ΔΟΛ 10 – 2 – 2012
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου