Έλλα Φιτζέραλντ (Ella Fitzgerald): Με όπλο μία φωνή

Γνωστή και ως η ‘Πρώτη Κυρία της Τζαζ’, η μοναδική Ella Fitzgerald σημάδεψε τον κόσμο της τζαζ αλλά και την παγκόσμια μουσική σκηνή με την μεταξένια σχεδόν βελούδινη φωνή της ξεκινώντας με μοναδικό της όπλο το ταλέντο της.

Κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης καριέρας της συνεργάστηκε με μεγάλες μουσικές προσωπικότητες από τον Duke Ellington και τον Louis Armstrong μέχρι τον Dizzy Gilespie και τον Frank Sinatra, ενώ ηχογράφησε πάνω από 200 άλμπουμς και 2000 μουσικά κομμάτια...

Η Ella Fitzgerald γεννήθηκε στις 25 Απριλίου του 1917 στο Newsport News της Virginia, από το γάμο του William Fitzgerald και της Temperance Williams Fitzgerald. Τα παιδικά της χρόνια δυστυχώς δεν ήταν ιδανικά καθώς οι γονείς της χώρισαν ένα μήνα μόλις μετά τη γέννησή της.

Η ίδια με την μητέρα της μετακόμισαν στο Yonkers της Νέας Υόρκης, όπου έμειναν με τον σύντροφο της δεύτερης, Joseph Da Silva. Το ζευγάρι απέκτησε το 1923 και την ετεροθαλή αδερφή της Fitzgerald, Frances Da Silva. Η μοίρα όμως θα έδειχνε και πάλι το σκληρό της πρόσωπο στη μικρή Ella, όταν θα έχανε ξαφνικά τη μητέρα της το 1932 από καρδιακή προσβολή. Η 15χρονη τότε Fitzgerald αναγκάστηκε να μετακομίσει στο σπίτι της θείας της καθώς ο πατριός της την κακοποιούσε, ενώ παράλληλα οι επιδόσεις της στο σχολείο πήγαιναν από το κακό στο χειρότερο με τις τραυματικές καταστάσεις που βίωνε.

Αρκετές φορές το σκασιαρχείο ήταν μέσα στο ημερήσιο πρόγραμμα, ενώ η αγάπη της για το χορό και το τραγούδι την ακολουθούσε από τότε, όταν ονειρευόταν ότι θα μπορούσε να γίνει χορεύτρια ή τραγουδίστρια. Ωστόσο εκείνη την περίοδο είχε μπλέξει με τον υπόκοσμο κρατώντας τσίλιες άλλοτε για ένα πορνείο και άλλοτε για την τοπική μαφία. Όταν η αστυνομία την συνέλαβε την έστειλε αρχικά στο Colored Orphan Asylum στο Riverdale του Bronx και αργότερα στο New York Training School for Girls στο Hudson από όπου και τελικά το έσκασε μένοντας για ένα διάστημα στο δρόμο.

Αν και άστεγη η Fitzgerald δεν θα εγκατέλειπε το όνειρό της να ανέβει στη σκηνή. Στις 21 Νοεμβρίου του 1934 θα λάμβανε μέρος σε έναν διαγωνισμό για ερασιτέχνες τραγουδιστές στο Harlem’s Apollo Theater. Η Fitzgerald θα ερμήνευε δύο τραγούδια εκείνο το βράδυ, το The Object of my Affection και το Judy καταφέρνοντας όχι μόνο να αποσπάσει την πρώτη θέση κερδίζοντας 25 δολάρια αλλά να τραβήξει και την προσοχή του διάσημου ντράμερ και τραγουδιστή Chick Webb.

Εκείνη η αναπάντεχη ερμηνεία της στο Apollo, έθεσε σε τροχιά την καριέρα της. Το 1935 θα ηχογραφούσε το Love and Kisses με τον Webb και το 1938 θα σημείωνε την πρώτη της επιτυχία με το τραγούδι A-Tisket A-Tasket. Την ίδια χρονιά η Fitzgerald θα γευόταν και άλλη επιτυχία με το τραγούδι I Found My Yellow Basket το οποίο κατάφερε να σκαρφαλώσει στο Νο3 στις μουσικές λίστες.

Ο θάνατος του Webb το 1939 θα έδινε την ευκαιρία στην Ella να γίνει η αρχηγός του συγκροτήματος όπου έπαιζαν μετονομάζοντας την μπάντα σε Ella Fitzgerald and her Famous Orchestra.

Για τις επόμενες έξι δεκαετίες η Fitzgerald θα κατακτούσε τη μουσική σκηνή της τζαζ παγκοσμίως και θα γνώριζε τεράστια επιτυχία. Συνεργάστηκε με τις σπουδαιότερες μουσικές προσωπικότητες της εποχής της, όπως ο Count Basie και κέρδισε επάξια τον τίτλο της Πρώτης Κυρίας της Τζαζ τόσο για την τεράστια δημοτικότητά της αλλά και για το απαράμιλλο φωνητικό της ταλέντο. Η ιδιαίτερη ικανότητα που είχε να μιμείται ήχους οργάνων βοήθησε να διαδοθεί ο φωνητικός αυτοσχεδιασμός γνωστός ως scatting που έγινε και το σήμα κατατεθέν της.

Αν και κάποιοι κριτικοί έγραφαν κάποιες φορές ότι η φωνή της δεν είχε το βάθος άλλων συναδέλφων της με πιο μπλουζ επιλογές, η επιτυχία και ο σεβασμός στο πρόσωπό της από τους ίδιους τους συναδέλφους της και τεράστια ονόματα της μουσικής βιομηχανίας αποδείκνυε περίτρανα γιατί η Fitzgerald κατέκτησε πλήθος θαυμαστών και ξεχώρισε στα μουσικά πράγματα.

Οι συνολικές πωλήσεις των δίσκων της ξεπερνούν τα 40 εκατομμύρια δολάρια, ενώ ανάμεσα στα πολυάριθμα βραβεία που έχει αποσπάσει κατά τη διάρκεια της καριέρας της συγκαταλέγονται 13 βραβεία Grammy, το NAACP Image Award για το σύνολο της καριέρας της και το Προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας.

Τις δύο τελευταίες δεκαετίες της ζωής της, η Fitzgerald ηχογράφησε τραγούδια όπου οι αλλοιώσεις στις φωνητικές τις χορδές ήταν εμφανείς καθώς έπασχε από διαβήτη. Ο διαβήτης όμως δεν πήρε μόνο ένα μέρος από τη φωνή της, της κόστισε την όραση της αλλά και τον ακρωτηριασμό των δύο ποδιών της το 1994. Η τελευταία της ηχογράφηση έγινε το 1989 και η τελευταία της δημόσια παρουσία πραγματοποιήθηκε στο Carnegie Hall στη Νέα Υόρκη το 1991.

Η Πρώτη Κυρία της Τζαζ άφησε την τελευταία της πνοή στις 15 Ιουνίου του 1996 στο σπίτι της στο Μπέβερλυ Χιλς.

Στην προσωπική της ζωή υπήρξε για μικρό διάστημα παντρεμένη το 1941,με τον Benny Kornegay, ο οποίος είχε καταδικαστεί για διακίνηση ναρκωτικών ενώ έκανε ακόμα ένα γάμο με τον μπασίστα Ray Brown από το 1947 έως το 1952. Το ζευγάρι υιοθέτησε μάλιστα και το παιδί της ετεροθαλούς αδερφής της Fitzgerald δίνοντάς του το όνομα Ray Brown Jr Fitzgerald.

Capital Weekend

Σάββατο, 12 Ιανουαρίου 2013