Τις παίζουν και (μετά) τις καταγγέλλουν!

Γιώργος Καρελιάς

Η υποκρισία με τις δημοσκοπήσεις έχει ξεπεράσει κάθε όριο. Και δεν είναι μόνο των εταιρειών, οι οποίες την επομένη του κάζου ανακαλύπτουν ένα σωρό δικαιολογίες. Είναι και αυτών που τις παραγγέλλουν, τις παίζουν από τα κανάλια και τις εφημερίδες τους και, μόλις βλέπουν ότι έπεσαν έξω, τις καταγγέλλουν!...

Δεν είναι πρώτη φορά που δημοσκοπήσεις αστοχούν, ούτε η αστοχία είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο (αν μιλάμε για αστοχία και όχι για σκοπιμότητες). Αλλά είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο η κατάχρηση των δημοσκοπήσεων. Και μάλλον είναι ελληνικό φαινόμενο η  χρησιμοποίησή τους όχι ως εργαλείο πληροφόρησης και άντλησης συμπερασμάτων, αλλά και για τη διαμόρφωση της εκλογικής συμπεριφοράς.

Ας δούμε μερικά σκόρπια παραδείγματα. Πρώτα με τις εταιρείες.

1.    Το βράδυ των εκλογών του 2009 μία εταιρεία έδινε ως αργά τη νύχτα στον νικητή (ΠΑΣΟΚ) κάτω από 150 έδρες ή οριακή αυτοδυναμία, όταν όλες οι άλλες έδιναν άνετη αυτοδυναμία. Ο δημοσκόπος, φυσικά, έπαθε κάζο, αλλά τις επόμενες μέρες, αντί να ζητήσει συγγνώμη για το μεγάλο λάθος, προσπαθούσε να το δικαιολογήσει.

2.    Τις παραμονές των εκλογών του Ιουνίου 2012, δυο εταιρείες έδιναν νικητή τον ΣΥΡΙΖΑ με τρείς έως πέντε μονάδες διαφορά. Νίκησε η Ν.Δ. με δύο μονάδες, αλλά το αυτάκι των δημοσκόπων δεν ίδρωσε. Συνέχισαν το βιολί των δικαιολογιών. Καμιά συγγνώμη.

3.    Σ’ αυτές τις εκλογές, όλες οι εταιρείες προέβλεπαν προβάδισμα του Σγουρού στην Περιφέρεια Αττικής, του Καμίνη στο δήμο Αθηναίων και (μία) του Β. Μιχαλολιάκου στον Πειραιά. Έπεσαν έξω στα δύο και το τρίτο το έπιασαν οριακά. Κι αν πει κανείς «εντάξει, αυτά έγιναν μέρες πριν από τις εκλογές», τι να πεις γι’ αυτά που έβγαλε το περίφημο exit poll τους; Έδειχνε εφτά μονάδες μπροστά τη Δούρου στην Περιφέρεια, το τελικό αποτέλεσμα είναι μιάμιση μονάδα. Έδειχναν μπροστά τον Σακελαρίδη στην Αθήνα, ήρθε πρώτος ο Καμίνης.

Πάμε τώρα σε όσους τις παραγγέλλουν. Εφημερίδες, που δημοσίευαν μέρα παρά μέρα δημοσκοπήσεις, βγήκαν με τίτλους όπως «φιάσκο» και με πύρινα άρθρα κατά των δημοσκόπων. Κανάλια, που οργίασαν παρουσιάζοντας πλήθος δημοσκοπήσεων, το βράδυ της Κυριακής... έπεσαν από τα σύννεφα, αλλά συνέχισαν να μεταδίδουν δημοσκοπήσεις, ενώ είχαμε πραγματικά αποτελέσματα! Σουρεαλισμός!

Δύο παραδείγματα από την εκλογική βραδιά της Κυριακής:

• Στο Mega, ενώ προσπαθούσαν να βρουν γιατί έπεσε έξω το exit poll (που είχε συντονίσει ο δικός τους αναλυτής Ηλίας Νικολακόπουλος, τον οποίο ο Πάγκαλος κατηγόρησε χτες ως... εγκάθετο που ΣΥΡΙΖΑ-μύλος!), παρουσίασαν μια νέα... δημοσκόπηση. Ναι, κι άλλη δημοσκόπηση, την ώρα που είχαμε επίσημα αποτελέσματα και η «δημοσκόπηση κάλπης», δηλαδή το exit poll, είχε πέσει τραγικά έξω! Αυτός κι αν ήταν σουρεαλισμός.

΄Ετσι, ενώ η κεντρική παρουσιάστρια Όλγα Τρέμη άρχισε να διαβάζει μια δημοσκόπηση, που στηρίχτηκε στο αποτυχημένο exit poll και έδειχνε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ΘΑ προηγηθεί με πέντε μονάδες στις ευρωεκλογές, ο σχολιαστής Γιάννης Πρετεντέρης αναρωτιόταν «τι είναι αυτό;». Τελικά, ήταν μια δημοσκόπηση της εταιρείας KAΠΑ Research για την ιστοσελίδα του «Βήματος», η οποία στη συνέχεια εξαφανίστηκε (δεν υπάρχει στην ιστοσελίδα της εταιρείας)!

• Στο Star, o κεντρικός σχολιαστής Νίκος Χατζηνικολάου κατακεραύνωνε τις προεκλογικές δημοσκοπήσεις, που έπεσαν έξω. Πού στηριζόταν; Μα, στο  περίφημο exit poll, το οποίο είχε, επίσης, πέσει έξω! Σουρεαλισμός στο τετράγωνο.

Ο Χατζηνικολάου περηφανευόταν για την απόφασή του να μη μεταδώσει από τα δικά του μέσα ενημέρωσης καμιά δημοσκόπηση στην προεκλογική περίοδο. Κάλλιο αργά, θα μπορούσε να πει κανείς. Ναι, αρκεί η στάση αυτή να είχε συνέχεια, δηλαδή συνέπεια. Πριν από μερικούς μήνες, όταν άρχισε η προεκλογική περίοδος, είχε κάνει, από τη ραδιοφωνική του εκπομπή, την «πρόβλεψη» ότι στον δήμο Αθηναίων μονομάχοι θα ήταν ο υποψήφιος του ΣΥΡΙΖΑ Σακελαρίδης και της Χρυσής Αυγής Κασιδιάρης. Όμως, μόλις βγήκαν οι πρώτες δημοσκοπήσεις και έδειχναν πρώτο τον Καμίνη, το γύρισε. Και στην εφημερίδα του έγραψε άρθρο με τίτλο «Τρώνε τη σκόνη του Καμίνη»! Πού στηριζόταν; Σε δημοσκόπηση (της ΜRB)! Δύο μήνες μετά έκανε πύρινες καταγγελίες κατά των δημοσκοπήσεων!

Και μέσα σ’ όλα αυτά, έσκασε μύτη το στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ Κ. Πουλάκης, αρμόδιος -υποτίθεται- για το θέμα, ο οποίος είπε ότι «πολλά μέσα ενημέρωσης και πολιτικά κέντρα» επιχειρούν να επηρεάσουν την κοινή γνώμη, μέσω των δημοσκοπήσεων. Πολύ σωστά. Όμως, μέσα στα μέσα ενημέρωσης  βάζει κι αυτά του ΣΥΡΙΖΑ, που υπερπροβάλλουν κάθε ευνοϊκή για το κόμμα δημοσκόπηση και υποβαθμίζουν τις άλλες; Αλήθεια, το δικό του κόμμα, ως «πολιτικό κέντρο», δεν καταγγέλλει τις δημοσκοπήσεις όταν δεν το βολεύουν; Αν θέλει έχουμε πληθώρα τέτοιων παραδειγμάτων (εννοείται ότι το ίδιο κάνουν και  άλλα κόμματα).

Ας σταματήσει, λοιπόν, αυτή η απύθμενη υποκρισία με τις δημοσκοπήσεις. Κόμματα, μέσα ενημέρωσης και δημοσιογράφοι, που ανακάλυψαν «ξαφνικά» πόσο έξω πέφτουν και πόσο «κατευθυνόμενες» είναι, δεν έχουν την έξωθεν καλή μαρτυρία, για να παριστάνουν τους, δήθεν, τιμητές. Οι δημοσκοπήσεις είναι ένα προϊόν, που το παραγγέλλουν και το πουλάνε οι ίδιοι. Ας φροντίσουν, μαζί με τους υπεύθυνους των εταιρειών, να γίνει καλύτερο. Αυτοί οι τελευταίοι έχουν κάθε συμφέρον, αφού απ’ αυτό ζουν.

ΥΓ.: Η πρόταση του υπουργού Εσωτερικών να μη γίνει exit poll την προσεχή Κυριακή εμπνέεται από την ίδια λογική, της υποκρισίας. Γι’ αυτό και τα κανάλια την έγραψαν ήδη στα παλιά τους τα παπούτσια. Διαφημίζουν ήδη το exit poll της Κυριακής.

http://www.protagon.gr/ 21 – 5 – 2014